‘İLK YARDIM’IN ANLAM VE ÖNEMİ!

Yaşamımızın çeşitli dönemlerinde, bulunduğumuz her ortamda, kaza ve hastalanma riski taşımaktayız. Bu gibi durumlarla karşılaştığımızda; müdahalede bulunanların, ilk yardım eğitimi almış olmaları; yaşamın sürdürülmesinde, sakatlanmaların önlenilmesinde ve iyileşme sürecinin kısaltılmasında belirleyici bir rol oynar…

Ülkemizde; ev, iş ya da trafik kazaları ve doğal afetler nedeniyle çok sayıda vatandaşımız yaşamını kaybetmekte ya da sakat kalmaktadır. Bu gibi durumlarda olay yerinde her zaman bir sağlık görevlisi olamayacağı için, olaydan etkilenen ya da ortamda bulunan kişilerin kendilerine ya da başkalarına yapacakları ilk yardım uygulamaları, son derece önem kazanmaktadır. Toplumda, ilkyardım ile acil yardım ifadeleri birbirine karıştırılmaktadır. Acil yardım, sağlık çalışanları tarafından gerekli donanımla yapılan tıbbi müdahaleleri kapsar. İlkyardım ise, bu konuda eğitim almış kişilerce olay yerinde bulunan malzemelerle ilaçsız olarak yapılan uygulamadır.

İlk yardım eğitimi almamış kişilerin; ilk yardım uygulamalarında bulunmaları sakıncalı sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle ilk yardım uygulayacak kişilerin, mutlaka ilk yardım eğitimi almış olmaları, öncelikli amaçlarının kişilere zarar vermemek olduğunu bilmeleri ve hayati tehlike oluşturabilecek müdahalelerde bulunmamaları son derece önemlidir.

İlkyardım nedir?: Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren durumda, sağlık görevlilerinden yardım alınıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmemesi için olay yerinde, tıbbi araç-gereç aranmaksızın, mevcut imkanlarla yapılan ilaçsız uygulamadır.

İlkyardımcı kimdir?: İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda hasta veya yaralıya tıbbi araç-gereç aranmaksızın mevcut araç-gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi yada kişilerdir.

İlkyardımın öncelikli amaçları nelerdir?: Hayati tehlikenin ortadan kaldırılması; yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesinin sağlanması; hasta/yaralının durumunun kötüleşmesinin önlenilmesi; iyileştirmenin kolaylaştırılması.

İlkyardımın temel uygulamaları nelerdir? İlk yardımın temel uygulamaları Koruma-Bildirme-Kurtarma(KBK)’dır.

Koruma: Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için, olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek, güvenli bir çevre oluşturmaktır.

Bildirme: Olay/kaza, mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde 112 Acil telefonuna bildirilmelidir.

Kurtarma(Müdahale):  Olay yerinde hasta/yaralılara müdahale, hızlı ancak sakin bir şekilde yapılmalıdır.

Hayat kurtarma 4 halkadan oluşur: İlk iki halka, ilkyardımcının; son iki halka da, sağlık görevlilerinin yetki alanındadır. 1- Sağlık kuruluşuna haber vermek, 2- Olay yerinde temel yaşam desteği yapmak, 3- 112 Acil ekiplerince müdahale yapılması, 4- Hastane acil servisine müdahale yapılması.

İlkyardımcı neleri bilmeli ve uygulamalıdır? Solunum ve kalp durması durumunda; yapay solunum ve kalp masajı nasıl yapılır(yetişkinlerde-çocuklarda-bebeklerde); hava yolu tıkanıklığı nasıl açılır; kanamalarda ilk yardım uygulaması nedir; yaralanmalarda ne yapılmalı; yanık-sıcak çarpması ve donmada ilk yardım uygulaması nasıl olur; kırık-çıkık ve burkulmalar için ilkyardım uygulaması vd.

SONUÇ: İlkyardım bilgileri herkes için gerekli. Ben iş güvenliği çalışmalarım için bu eğitimi aldım ve bunun, herkes tarafından öğrenilmesi gereken bilgiler olduğunu anladım. Her evde ve işyerinde, en az bir kişi mutlaka bu eğitimi almalı. İş sağlığı ve güvenliği açısından her işyerinde, çalışan sayısına göre, bir veya birden fazla ilk yardım elemanı bulundurulması da zorunlu zaten…